*ਡਾ. ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਅਤੇ ਅਣਥੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦਾ ਨਿਵੇਕਲਾ ਉਪਰਾਲਾ*
ਬੇਸ਼ੱਕ ਦੇਸ਼ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆਂ ਪੌਣੀ ਸਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ “ਨਵੇਂ–ਪੰਜਾਬ” ਨੂੰ ਬਣਿਆਂ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਲੰਘ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ‘ਦੇਸ–ਪੰਜਾਬ‘ ਨੇ ਅਨੇਕਾਂ ਉਤਰਾ–ਚੜ੍ਹਾਅ, ਆਪਣੇ ਪਿੰਡੇ ’ਤੇ ਹੰਢਾਏ ਹਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਇੱਕ ਮਗਰੋਂ ਇੱਕ, ਅਨੇਕਾਂ ਸੰਕਟਾਂ ’ਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। “ਜੰਗੇ–ਅਜ਼ਾਦੀ” ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜਦਿਆਂ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇ ਕੇ ਵੀ, ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ “ਅਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਪੰਜਾਬ” ਦੇ ਜੋ ਖ਼੍ਵਾਬ ਵੇਖੇ ਸਨ, ਉਹ ਸਾਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ, ਬਲਕਿ ਚਕਨਾਚੂਰ ਹੀ ਹੋਏ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਹੈ, ਕਿ ਵਰਤਾਰਾ ਹਿਰਦੇਵੇਧਿਕ ਅਤੇ ਆਸਾਂ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਵਾਪਰਿਆ। 1947 ਦੀ ਸਾਜਸ਼ੀ ਵੰਡ ਮਗਰੋਂ, “ਲੱਕੋਂ–ਵੱਢੇ” ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਨੂੰ ਲੋਹਾ ਮਨਵਾਉਣ ਵਾਲੇ, “ਖੁਲ੍ਹਦਿਲੇ ਤੇ ਬਹਾਦਰ” ‘ਦੇਸ–ਪੰਜਾਬ‘ ਦੀ “ਬਚੀ–ਖ਼ੁਚੀ” ਤਾਕਤ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਦੋ ਆਪਸ ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਆਸੀ ਖੇਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਧੜਾ ਅਕਾਲੀਆਂ ਦਾ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ। ਦੋਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਆਈਆਂ,
ਸਵਾਲ ਅਤੇ ਜਵਾਬ
*”ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਢਲਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਅਮਨ, ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਰਾਜ, ਜਾਨ–ਮਾਲ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਮੁਕੰਮਲ ਪਤਨ“ ਅਤਿਅੰਤ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ “ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਰਾਜ“ ਦੀ ਥਾਂ ਬਲਾਤਕਾਰੀਆਂ, ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ, ਕਾਤਲਾਂ, ਡਕੈਤਾਂ, ਨਸ਼ੇੜੀਆਂ, ਮਿਲਾਵਟਖ਼ੋਰਾਂ ਦੀ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰ ਬੇਜ਼ਮੀਰ “ਝੂਠ–ਪਾਪ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ“ ਵੱਲੋਂ ਪੁਸ਼ਤਪਨਾਹੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਹਾਲਾਤ ਏਨੇ ਗ਼ਰਕ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ “ਅਣਭੋਲ ਮਾਸੂਮ ਅਧਖਿੜੇ ਫ਼ੁੱਲ“ ਘਰ ਬੈਠੇ ਜ਼ਹਿਰ ਖੁਆਕੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ “ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਡਰ” ਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।*
*ਸੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਗਣ ਅਤੇ ਏਕਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ! ਬੇਹੱਦ ਦਰਦਨਾਕ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਹੈ! “ਝੂਠ ਦੇ ਰਾਜ“ ਨੂੰ ਪਲਟਾਕੇ ਪ੍ਰੇਮ–ਹੱਕ–ਇਨਸਾਫ਼ ਦਾ ਸੁਖ਼ਦਾਈ, “ਸੱਚ ਦਾ ਰਾਜ“ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ! ਨਸਲਾਂ–ਫ਼ਸਲਾਂ–ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਨਾ ਬੇਹਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ !!*
*ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀ ਓਟ ਆਸਰਾ ਲੈਕੇ, ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਸੁਖਦਾਈ, “ਸੱਚ ਦਾ ਰਾਜ“ ਲਿਆਉਣ ਵਾਸਤੇ, “ਸੱਚ ਦੇ ਪਿੜ“ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਜਥੇਬੰਦਕ ਉਪਰਾਲਾ, ਅਰੰਭਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ‘ਲੋਕ–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ ਸਬੰਧੀ ਇਹ ਉੱਦਮ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ “ਵੋਟ ਦੇ ਨਿਜਬਲ“ ਦੀ ਉਚਿੱਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੁਢਲੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ।*
ਉੱਤਰ: ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਵਾਨੀ ਨੂੰ ਮਾਰ ਮੁਕਾਉਣ ਲਈ ਨਸ਼ਿਆ ਦਾ ਦਰਿਆ, “ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਮੁਕੰਮਲ ਪਤਨ“, ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀਆ ਉੱਚੀਆਂ ਸੁੱਚੀਆ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਲਚਰਪੁਣੇ ਦਾ ਨੰਗਾ ਨਾਚ, ਅਤਿਅੰਤ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਤਾਂ “ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਰਾਜ“ ਦੀ ਥਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਹੁਣ ਬਲਾਤਕਾਰੀਆਂ, ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ, ਕਾਤਲਾਂ, ਡਕੈਤਾਂ, ਨਸ਼ੇੜੀਆਂ, ਮਿਲਾਵਟਖ਼ੋਰਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਤਪਨਾਹੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਜੋ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰ ਅਤੇ ਬੇਜ਼ਮੀਰ “ਝੂਠ–ਪਾਪ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ“ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਹਾਲਾਤ ਏਨੇ ਗ਼ਰਕ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਕਿ “ਅਣਭੋਲ ਮਾਸੂਮ ਅਧਖਿੜੇ ਫ਼ੁੱਲ“ ਘਰ ਬੈਠੇ ਜ਼ਹਿਰ ਖਵਾ ਖਵਾ ਕੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ।
ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੱਖ ਉਦਾਹਰਣਾਂ, ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇਵਾਲੇ ਦਾ ਕਤਲ, ਆਏ ਦਿਨ ਲੁੱਟਾਂਖੋਹਾਂ, ਬਲਾਤਕਾਰ, ਤਰਨਤਾਰਨ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮਾਂ ਨੂੰ ਨੰਗੀ ਕਰਕੇ ਘੁਮਾਉਣਾ, ਜਨਮਦਿਨ ਦਾ ਮਿਲਾਵਟੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕੇਕ ਖਾਣ ਕਰਕੇ, ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜਦੀ, ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਦੀ ਅਤਿ–ਦੁਖ਼ਦਾਈ ਮੌਤ ਹਨ।
ਲੱਖ ਲਾਹਨਤ ਹੈ ਅਜਿਹੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਦਤਰ ਡਰਪੋਕ ਬੇਗ਼ੈਰਤ ਜੀਵਨ ਤੇ ਜੋ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨਾ ਬਚਾ ਸਕੇ।
ਅਜੋਕੀ ਸਥਿਤੀ, ਬੇਹੱਦ ਦਰਦਨਾਕ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ! “ਝੂਠ ਦੇ ਰਾਜ“ ਨੂੰ ਪਲਟਾਕੇ ਪ੍ਰੇਮ–ਹੱਕ–ਇਨਸਾਫ਼ ਦਾ ਸੁਖ਼ਦਾਈ, “ਸੱਚ ਦਾ ਰਾਜ“ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ, ਨਸਲਾਂ–ਫ਼ਸਲਾਂ–ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਨਾ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਉੱਤਰ: ਰਾਜ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਰਾਜਤੰਤਰ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ। ਰਾਜਤੰਤਰ ਵਿੱਚ “ਸਖ਼ਸ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਅਤੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਰਹਿਮੋ–ਕਰਮ ਤੇ ਮਨੁੱਖ਼ੀ ਹੱਕਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੀ ਪਰਜਾ“, ਜੋ ਗੁਲਾਮੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਜੀਉਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਣਮਨੁਖ਼ੀ ਜ਼ਾਲਮ ਰਾਜੇ ਆਏ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਰਕ ਤੋਂ ਬਦਤਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆਕੇ, ਖ਼ੂਨੀ ਬਗਾਵਤ ਹੀ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਆਓ! ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ ਕੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਨੌਬਤ ਨਾ ਆਵੇ।
ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸੱਤਾ ਤੇ ਬਿਠਾਉਣ ਅਤੇ ਲਾਹੁਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਰਾਜਸੱਤਾ “ਮਨੁਖ਼ੀ ਹੱਕਾਂ“ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨਨ ਪਾਬੰਦ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਰਾਜ ਸੁਖਦਾਈ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਰਾਜਸੱਤਾ ਸੌਖ਼ੀ ਹੀ ਪਲਟਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਸ਼ਬਦੀ ਮਾਯਾਜਾਲ ਦੀ “ਸੰਮੋਹਿਤ ਅਵਸਥਾ” ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਕੇ, ਭੁਲੇਖ਼ੇ ਜਾਂ ਧੋਖ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਕੇ, ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਰਾਜਤੰਤਰ ਵਿਚ “ਆਪਣੇ ਹਥੀਂ ਬਦਲ ਦੇਣਾ” ਲੋਕਾਂ ਦੀ “ਮਹਾਂ ਮੂਰਖ਼ਤਾ ਹੋਵੇਗੀ“। ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਅਣਗਿਣਤ ਜਾਨਾਂ ਦੇਕੇ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
ਇਸ ਲਈ “ਮੌਜ਼ੂਦਾ ਲੋਕ–ਸਭਾ ਚੋਣ” ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੈ।
* ‘ਲੋਕ–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ ਸੰਸਥਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ, ਲੋਕ–ਰਾਜ ਨੂੰ ਮਨੁਖ਼ੀ ਹੱਕਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰਾਜਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਅੰਨੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਹਰ ਸੰਭਵ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ, ਪਾਣੀ, ਬੋਲੀ, ਸਭਿਅਚਾਰ ਤੇ ਵਿਰਸਾ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।
ਉੱਤਰ: ਇਸਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ, ਤਜ਼ਰਬਾ ਉੱਕਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, “ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਪਤੈ” ਦੀ ਮੂੜ੍ਹਮੱਤ ਵੀ ਹੈ। ਜੋ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਫ਼ਸੋਸਨਾਕ ਪਹਿਲੂ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਬਹੁਤੇ ਞਿਸ਼ਿਆਂ/ਮਹਿਕਮਿਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਲਿਖ਼ਤੀ ਨੀਤੀ (policy) ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਕੋਈ ਨੀਤੀਬੱਧ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਵਜ਼ੀਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੋਝੀ ਨਹੀਂ। ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਆਪਹੁਦਰੀ ਚਲਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਅਨੁਸਾਸ਼ਨ ਰਹਿ ਹੀ ਨਹੀ ਸਕਦਾ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ “ਅੰਨ੍ਹੇ ਨੂੰ ਬੋਲਾ ਘੜੀਸ” ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉੱਤਰ: ‘ਲੋਕ਼–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ, ਨੀਤੀਬਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਯੋਗ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਮੁਦਈ ਹੈ ਅਤੇ ਤਜ਼ਰਬਾ ਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ–ਨਿਆਂ–ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਰਾਜ–ਪ੍ਰਬੰਧ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ:
1. ਨਿਆਂ ਕਾਨੂੰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀ: ਬਿਨਾਂ ਦੇਰੀ ਦੇ, ਸਮੇਂ–ਸਿਰ ਨਿਆਂ ਦੇਣ ਲਈ, ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ ਸਮਾਜੀ ਅਨਸਰਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਵਤਖ਼ੋਰਾਂ ਦੀ ਨਕੇਲ ਕਸਣ ਵਾਸਤੇ, ਜੱਜਾਂ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ।ਰਿਸ਼ਵਤਖ਼ੋਰ ਅਤੇ ਨਾਕਾਬਲ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮੀਆਂ/ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦੀ ਛਾਂਟੀ ਅਤੇ ਯੋਗ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਨਵੀ ਭਰਤੀ। ਅਮਨ–ਕਾਨੂੰਨ ਬਹਾਲ ਨਾ ਰੱਖ ਸਕਣ ਵਾਲੇ, “ਨਾਕਾਬਲ” SHO, ਸਬ–ਡਿਵੀਜ਼ਨ DSP, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ SSP ਦੀ ਮੁੜ ਤੈਨਾਤੀ ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗੇਗੀ।
2. ਜਲ ਸੰਭਾਲ ਨੀਤੀ: ਦਰਿਆਈ ਪਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਡੈਮਾਂ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹਰ ਹਾਲਤ ‘ਚ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ, ਨਵੀਆਂ ਨਹਿਰਾਂ/ਸੂਇਆਂ ਦਾ ਜਾਲ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੁੱਟ ਕਾਨੂੰਨਨ ਬੰਦ ਹੋਵੇਗੀ।
3. ਭੂਮੀ ਸੰਭਾਲ ਨੀਤੀ: ਬਾਹਰੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕਾਨੂੰਨਨ ਬੰਦ ਹੋਵੇਗੀ। ਭੂਮੀ–ਸੰਭਾਲ; ਕੁਦਰਤੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਖੋਰੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਾਹਰੀ ਕੰਪਨੀਆ ਵੱਲੋਂ ਲੁੱਟ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀਆ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾ ਕੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
4. ਉਪਜਾਊ ਮਿੱਟੀ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚਂ ਪੁੱਟ ਕੇ ਸ਼ਾਹ ਰਾਹਾਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਕਿਉਂਕੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਹਾਅ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਆ ਜਾਣਗੇ।
5. ਖੇਤੀ ਨੀਤੀ: ਕੁਦਰਤੀ ਜੈਵਿਕ ਖ਼ੇਤੀ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨੀ, ਫ਼ਸਲੀ ਚੱਕਰ ਬਦਲਣਾ, ਹਰ ਫ਼ਸਲ ਤੇ MSP ਖਰੀਦ ਗਰੰਟੀ, ਕੋਆਪ੍ਰੈਟਿਵ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ, ਲਾਂਘੇ ਖੋਲ੍ਹਕੇ ਕੌਮਾਤਰੀ ਮੰਡੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
6. ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਨੀਤੀ: ਉਦਯੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਟੇਟ ਫੰਡ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੋਆਪ੍ਰੈਟਿਵ ਤੇ ਹੋਰ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਰੱਖਕੇ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਪਣੀ ਬੈਕਿੰਗ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਰਮਾਇਆ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਟੈਕਸ ਉਗਰਾਹੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕ਼ਾਨੂਨ ਸੋਧ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ ।
7. ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨੀਤੀ; ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਰਕਾਰੀ, ਜਾਂ Mutual and NRI Funding ਰਾਹੀਂ ਕੋਆਪਰੇਟਿਵ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨੀਤੀ, ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨਾ ਮਿਲਣ ਤੱਕ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਅਤੇ ਸਕਿਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮਿਆਰੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
8. ਆਰਜ਼ੀ ਨੌਕਰੀਆ ਦੀ ਥਾਂ ਰੈਗੂਲਰ ਅਸਾਮੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਤਾਂ ਜੋ ਜੌਬ ਸੁਰਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਵੀ ਬਣੀ ਰਹੇ।
9. ਸਿਖਿਆ ਪਸਾਰ ਨੀਤੀ; ਮਾਂ–ਬੋਲੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵਿਸ਼ਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਿਜੀਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਦਲ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਰਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਕੇ, ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਖਿਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਰਾਹੀਂ, ਲਾਜ਼ਮੀ ਮਿਆਰੀ ਸਸਤੀ (affordable) ਸਿਖ਼ਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
10. ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਨੀਤੀ: ਨਿਜੀਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਦਲ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਰਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਹਤ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਕੇ ਮਿਆਰੀ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਬਹਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
11. ਸਭਿਆਚਾਰ ਸੰਭਾਲ ਨੀਤੀ: ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ, ਸਭਿਅਚਾਰ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਮਹਿਕਮਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਸਭਿਅਚਾਰ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁਲਤ ਵੀ ਕਰੇਗਾ।
12. ਵਿਰਾਸਤ ਸੰਭਾਲ ਨੀਤੀ: ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ, ਸਭ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਰਾਸਤ, ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਅਤੇ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਸੰਭਾਲੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਉੱਤਰ: ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਵਸਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ, ਪੰਜ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ। ਜੋ ਹਨ ਧਰਤੀ, ਪਾਣੀ, ਬੋਲੀ, ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰਸਾ।
ਮਾਨਾਂਮੱਤੀ ਅਣਖ਼ੀਲੀ, ਜੁਝਾਰੂ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਪਿਤਾਪੁਰਖ਼ੀ ਮਾਤਭੂਮੀ ‘ਦੇਸ–ਪੰਜਾਬ‘ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੀ “ਸੱਚ ਅਤੇ ਪਰਉਪਕਾਰ” ਦੀ “ਧਰਮ–ਧਰਤੀ” ਨੇ ਮੁੱਢ ਕਦੀਮ ਤੋਂ ਅਣਖ ਲਈ ਮਰ ਮਿਟਣ ਵਾਲੇ ਅਣਗਿਣਤ “ਖ਼ੁੱਦਾਰ” ਯੋਧੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ। 1947 ਦੀ ਬਦਲਾ–ਲਊ ਸਾਜਸ਼ੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ‘ਦੇਸ–ਪੰਜਾਬ‘ ਨੂੰ “ਲੱਕੋਂ–ਵੱਢ ਕੇ” ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਲਿੱਪੀ ਵਾਲਾ “ਲਹਿੰਦਾ–ਪੰਜਾਬ” ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿੱਪੀ ਵਾਲਾ “ਚੜ੍ਹਦਾ–ਪੰਜਾਬ” ਬਣਾ ਕੇ ਅਪਾਹਿਜ਼ ਬਣਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ।
“ਚੜ੍ਹਦੇ–ਪੰਜਾਬ” ਖਿੱਤੇ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤੇ ਅਧਮੋਇਆ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਇਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਹਨਾਂ ਪੰਜੇ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਖੋਹ–ਖੋਹ ਕੇ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਉਪਰਾਲੇ, “ਝੂਠ ਪਾਪ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ” ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ 75 ਸਾਲ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅੱਜ ਇਸਨੂੰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ, “ਚੜ੍ਹਦੇ–ਪੰਜਾਬ” ਦੀ ਹੋਂਦ (survival) ਹੀ ਖਤਰੇ ਵਿਚ ਪੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
ਉੱਤਰ: ਖੁਲ੍ਹਦਿਲੇ, ਸਾਫ਼–ਦਿਲ ਪੰਜਾਬੀ ਚਤੁਰ ਤੇ ਧੋਖ਼ੇਬਾਜ਼ ਵਸਾਹਘਾਤਾਂ ਵੱਲੋਂ, “ਝੂਠੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਕੇ ਅਣਭੋਲ ਹੀ ਵਸਾਹ ਲਏ ਗਏ।“
ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਬਲ ਨਾਲ ਰਾਜਸੱਤਾ ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋ ਸਕਣ ਕਰਕੇ, ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੀ ਨਾ ਰਹੀ, ਜਿਸਦੀ ਥਾਂ ਚਤੁਰਾਈ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਗੱਦਾਰੀ ਨੇ ਲੈ ਲਈ। ਸਿਆਸਤ ਨਿਰੋਲ “ਝੂਠ ਦਾ ਅਖਾੜਾ” ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ “ਸੱਚ ਦਾ ਪਿੜ” ਨਾ ਬਣ ਸਕਿਆ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਮੁਖੌਟੇ ਬਦਲ ਬਦਲ ਕੇ ਝੂਠ ਹੀ ਰਾਜ ਸੱਤਾ ਤੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਕਾਬਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ।
ਹੁਣ ਲੋਕ ਝੂਠ ਦੇ ਕੁਫ਼ਰ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੜੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਸੱਚੇ–ਸੁਚੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਲੋਕ ਦਿਲੋਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜ ਸੱਤਾ ਤੇ “ਸੱਚ ਅਤੇ ਪਰਉਪਕਾਰ ਦਾ ਰਾਜ” ਧਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੋਣ। ਪਰ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਇਕ ਵੀ ਨਿਰੋਲ “ਸੱਚ ਦਾ ਪਿੜ” ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਅਸਮਰਥ ਹਨ।
ਉੱਤਰ: ਅਣਵੰਡੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ, ਬਾਰ ਬਾਰ “ਝੂਠ ਦੇ ਛਲਾਵਿਆਂ“ ਤੇ ਇਤਬਾਰ ਕਰ ਕੇ ਅੱਕ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਦਾਰ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਰ ਉਪਕਾਰੀ ਤੇ ਸੁਖਦਾਈ “ਸੱਚ ਦੇ ਰਾਜ“ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਤਾਂਘ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਪਹਿਲੇ ਕਦਮ ਵਿੱਚ, ‘ਲੋਕ–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ, ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਸੱਚੇ ਸੁੱਚੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਧਾਰਨੀ, ਨਿਡਰ ਸੂਝਵਾਨ ਅਤੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਯੋਗ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਯਥਾ–ਸੰਭਵ ਸੀਟਾਂ ਤੇ ਚੋਣ ਦੰਗਲ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰੇਗਾ।
ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੇ, “ਸੱਚ ਦੇ ਦੇਸ“ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਝੂਠ ਦੇ ਛਲ ਜਾ ਦਬਾਅ ਦੇ, ਬੁਲੰਦ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਠਾਈ ਜਾ ਸਕੇ.
ਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ “ਸੱਚ ਦੇ ਪਿੜ“ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਮਗਰੋਂ, fੲਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਕੰਮਲ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਰੂਪ ਦੇ ਕੇ, “ਸੱਚ ਦੀ ਧਰਮ–ਧਰਤੀ“ ‘ਦੇਸ–ਪੰਜਾਬ‘ ਨੂੰ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੁਖਦਾਈ ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇਣ ਦਾ ਸਾਰਥਿਕ ਉਪਰਾਲਾ ਆਰੰਭ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਉਤਰ: ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਸਿਆਸੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਨਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੈ।ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ, ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਨਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। It is better late than never ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ।
“ਬੇਲਾਗ ਤੇ ਬੇਦਾਗ ਸਖਸ਼ੀਅਤਾਂ“ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਤੇ ਮਨਾਉਣ ਲਈ, ਸਮਾਂ ਵੀ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਡਾਢੀ ਮਿਹਨਤ ਵੀ ਕਰਨੀ ਪਈ।ਹੁਣ ‘ਲੋਕ–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕੋਰ–ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਸਵਾ ਦੋ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੰਨੇ ਪ੍ਰਮੰਨੇ ਜੱਜ, ਵਕੀਲ, ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਬਕਾ ਫ਼ੌਜੀ ਤੇ ਸਿਵਲ ਅਫ਼ਸਰ, ਮਨੁੱਖ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ, ਅਰਥ–ਸਾਸ਼ਤਰੀ, ਡਾਕਟਰ, fੲੰਜੀਨੀਅਰ, ਅਧਿਆਪਕ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਬੁਧੀਜੀਵੀ, ਕਿਰਸਾਨ, fੲਸਤਰੀ ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੰਗਠਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਉੱਤਰ: ਬਿਲਕੁਲ, ‘ਲੋਕ–ਰਾਜ‘ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ, ਯੂਨੀਅਨ ਸੈਕਟਰੀ, ਚੀਫ਼ ਸੈਕਟਰੀ, ਸੈਕਟਰੀ, ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ, ਮੇਜਰ–ਜਰਨਲ, ਬ੍ਰਗੇਡੀਅਰ, ਕਰਨਲ, ਚੀਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਡਾਇਰੇਕਟਰ ਸਹਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ, ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ, ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਅਣਥੱਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਕਰਕੇ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਣ ਵਾਲੇ ਕਾਮਯਾਬ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜੋ ਨਿਸਚੈ ਹੀ ਯੋਗ–ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਸਕਣ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਉੱਤਰ: ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ, “ਨਿਸਚੈ ਕਰਿ ਅਪੁਨੀ ਜੀਤ ਕਰੋਂ।” ਉੱਤੇ ਅਟੁੱਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੈ। ਬਿਲਕੁਲ, ਯਕੀਨ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਕੋਈ ਲਾਲਸਾ ਜਾਂ ਖੁਦਗਰਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਉਂਝ ਵੀ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਨੇਕ–ਨੀਅਤੀ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਲੋਕ–ਪੱਖੀ ਸੱਚਾ ਬਦਲ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਰੰਭੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਲੋਕ ਸਾਥ ਨਾ ਦੇਣ।ਸਾਨੂੰ ਝੂਠ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ “ਲੋਕ–ਰੋਹ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਲਹਿਰ“ ਉਪਜਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਉੱਤਰ: ਨਹੀਂ, ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ।ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ: ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀ ਮਿਹਰ ਨਾਲ ਅਸਾਵੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਵੀ ਜਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਫ਼ੁਰਮਾਨ ਹੈ:
*”ਨੀਕੀ ਕੀਰੀ ਮਹਿ ਕਲ ਰਾਖੈ॥ ਭਸਮ ਕਰੈ ਲਸਕਰ ਕੋਟਿ ਲਾਖੈ॥“*
☀️🌷’LOK-RAJ’ Punjab🌷☀️
🫵 VOTE AS PER CONSCIENCE
2 TESTs; WHO DESERVES YOUR VOTE ?
❓ 1st TEST:
1.Truthfulness✔
2. Honesy in word & deed✔
3. Reliability in public✔
4. Social service✔
5. Admin/Service Experience✔
6. Criminal record❌
7. Immoral/unsocial behaviour❌
8. Addiction to Intoxicants❌
9. Clean public Image✔
10. Subject knowledge✔
❓ 2nd TEST: If party/candidate
❌Haterd Spreader……………………..NO.
❌Puppet of Delhi………………………NO.
✔PUNJAB PARTY/Independent…YES.